My local

ภูมิปัญญา (Wisdom) หมายถึง ความรู้  ความสามารถ ความเชื่อ ความสามารถทางพฤติกรรมและความสามารถในการแก้ไขปัญหาของมนุษย์            
       ภูมิปัญญา   เป็นเรื่องที่สั่งสมกันมาตั้งแต่อดีตและเป็นเรื่องของการจัดการความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคน   คนกับธรรมชาติ   คนกับสิ่งเหนือธรรมชาติ   โดยผ่านกระบวนการทางจารีตประเพณี วิถีชีวิต         การทำมาหากินและพิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความสมดุลระหว่างความสัมพันธ์เหล่านี้
       ภูมิปัญญา   หมายถึง ประสบการณ์ในการประกอบอาชีพ ในการศึกษาเล่าเรียน การที่ชาวนารู้จักวิธีทำนา   การไถนา การเอาควายมาใช้ในการไถ่นา   การรู้จักนวดข้าวโดยใช้ควาย   รู้จักสานกระบุง   ตระกร้า         เอาไม้ไผ่มาทำเครื่องใช้ไม้สอยในชีวิตประจำวัน   เรียกว่าภูมิปัญญาทั้งสิ้น
       ภูมิปัญญา   เป็นผลึกขององค์ความรู้ที่มีกระบวนการสั่งสม สืบทอด กลั่นกรอง  กับมายาวนาน         มีที่มาหลากหลายแต่ได้ประสบประสานกันจนเป็นเหลี่ยมกรณีที่จรัสแสงคงทนและท้าทายตลอดกาลเวลา ความรู้อาจจะไม่ได้เป็นเอกภาพ แต่ภูมิปัญญาจัดว่าเป็นเอกลักษณ์
          ดังนั้น   อาจสรุปได้ว่า   ภูมิปัญญา หมายถึง  องค์ความรู้ ความเชื่อ ความสามารถของคนในท้องถิ่น         ที่ได้จากการสั่งสมประสบการณ์และการเรียนรู้มาเป็นระยะเวลายาวนาน มีลักษณะเป็นองค์รวม และมีคุณค่าทางวัฒนธรรม.                                                             



ประเภทของภูมิปัญญาท้องถิ่น 
  1. ภูมิปัญญาพื้นบ้าน เป็นองค์ความรู้  ความสามารถและประสบการณ์ที่สั่งสมและสืบทอดกันมา เป็นความสามารถและศักยภาพในเชิงการแก้ปัญหา  การปรับตัวเรียนรู้และสืบทอดไปสู่คนรุ่นต่อไป เพื่อการดำรงอยู่ของเผ่าพันธุ์  จึงเป็นมรดกทางวัฒนธรรมชาติ ของเผ่าพันธุ์หรือเป็นวิถีชีวิตของชาวบ้าน
  2. ภูมิปัญญาชาวบ้าน   เป็นวิธีการปฏิบัติของชาวบ้าน ซึ่งได้มาจากประสบการณ์ แนวทางแก้ปัญหาแต่ละเรื่อง แต่ละประสบการณ์   แต่ละสภาพแวดล้อม ซึ่งจะมีเงื่อนไขปัจจัยเฉพาะแตกต่างกันไป นำมาใช้แก้ไขปัญหาโดยอาศัยศักยภาพที่มีอยู่โดยชาวบ้านคิดเอง  เป็นความรู้ที่สร้างสรรค์และมีส่วนเสริมสร้างการผลิต หรือเป็นความรู้ของชาวบ้านที่ผ่านการปฏิบัติมาแล้วอย่างโชกโชน  เป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรม           เป็นความรู้ที่ปฏิบัติได้มีพลังและสำคัญยิ่ง  ช่วยให้ชาวบ้านมีชีวิตอยู่รอดสร้างสรรค์การผลิตและช่วย           ในด้านการทำงาน   เป็นโครงสร้างความรู้ที่มีหลักการ มีเหตุ มีผลในตัวเอง  
  3. ภูมิปัญญาท้องถิ่น   เป็นความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์ในชีวิตของคน  ผ่านกระบวนการศึกษา สังเกต  คิดว่าวิเคราะห์จนเกิดปัญญาและตกผลึกเป็นองค์ความรู้ที่ประกอบกันขึ้นมาจากความรู้เฉพาะหลาย  ๆ เรื่อง จัดว่าเป็นพื้นฐานขององค์ความรู้สมัยใหม่ที่จะช่วยในการเรียนรู้  การแก้ปัญหาจัดการและการปรับตัวในการดำเนินชีวิตของคนเรา        ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นความรู้ที่มีอยู่ทั่วไปในสังคม  ชุมชนและในตัวผู้รู้เอง จึงควรมีการสืบค้น         รวบรวม ศึกษา ถ่ายทอด พัฒนาและนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง

  4. ภูมิปัญญาไทย   หมายถึง  องค์ความรู้ ความสามารถ          ทักษะของคนไทยที่เกิดจากการส่งเสริมประสบการณ์ที่ผ่านกระบวนการการเลือกสรร  เรียนรู้ปรุงแต่งและถ่ายทอดสืบต่อกันมา   เพื่อใช้แก้ปัญหาและพัฒนาวิถีชีวิตของคนไทยให้สมดุลกับสภาพแวดล้อมและเหมาะสมกับยุคสมัย                                                                                                                                                
ลักษณะของภูมิปัญญาท้องถิ่น
        ลักษณะสำคัญของภูมิปัญญาท้องถิ่น  พอสรุปได้ดังนี้
  1. เป็นเรื่องของการใช้ความรู้   ทักษะ  ความเชื่อและพฤติกรรม
  2. แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่าง   คนกับคน  คนกับธรรมชาติ  คนกับสิ่งเหนือธรรมชาติ
  3. เป็นองค์รวมหรือกิจกรรมทุกอย่างในวิถีชีวิต
  4. เป็นเรื่องของการแก้ไขปัญหา   การจัดการ  การปรับตัว  การเรียนรู้เพื่อความอยู่รอดของบุคคล  ชุมชนและสังคม
  5. เป็นแกนหลักหรือกระบวนทัศน์ในการมองชีวิตเป็นพื้นความรู้ในเรื่องต่าง ๆ
  6. มีลักษณะเฉพาะหรือมีเอกลักษณ์ในตัวเอง
  7. มีการเปลี่ยนแปลงเพื่อการปรับสมดุลในพัฒนาการทางสังคมตลอดเวลา
  8. มีวัฒนธรรมเป็นฐาน   ไม่ใช่วิทยาศาสตร์
  9. มีบูรณาการสูง
  10. มีความเชื่อมโยงไปสู่นามธรรมที่ลึกซึ้งสูงส่ง
  11. เน้นความสำคัญของจริยธรรมมากกว่าวัตถุธรรม

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

Valentines Day

Happy Valentines day. Valentine's Day , also called   Saint Valentine's Day   or the   Feast of Saint Valentine , [1]   is celebra...